جوان آنلاین: ایران بیش از ۴۰ سال است تحت تحریم‌های یکجانبه ایالات‌متحده قرار دارد. این تحریم‌ها از دوره ریاست جمهوری جیمی کارتر پس از اشغال لانه جاسوسی امریکا در تهران آغاز شده و تاکنون در دوران ریاست جمهوری دیگر رؤسای جمهور امریکا ادامه یافته است. این تحریم‌ها به بهانه‌های مختلف که می‌توان در چند عنوان کلی یعنی حمایت از تروریسم و محور مقاومت، تلاش برای دستیابی به سلاح‌های کشتار جمعی به خصوص سلاح هسته‌ای، نقض حقوق بشر و سیاست‌های منطقه‌ای ایران خلاصه کرد، علیه ایران اعمال شده است.
«کارین ژان پی یر» سخنگوی کاخ سفید روز سه‌شنبه ۹ مرداد (۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴) درباره وضع تحریم‌های جدید امریکا علیه ایران ساعتی پس از تحلیف دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور جدید ایران مدعی شد تحریم‌ها علیه ایران به منظور مقابله با اقدامات تهران در منطقه و جهان است. سخنگوی کاخ سفید با تکرار ادعای اقدامات بی‌ثبات‌کننده از سوی ایران در پشتیبانی و تسلیح گروه‌های مقاومت در منطقه غرب آسیا و حمایت از روسیه در جنگ با اوکراین مدعی شد که این اقدامات بخشی از تلاش‌های ما برای مقابله با اقدامات ایران در منطقه و جهان است. وزارت خزانه داری امریکا در تداوم سیاست‌های دوگانه واشینگتن و فشار حداکثری علیه ایران اعلام کرد که تحریم‌هایی را علیه ۱۲ فرد و نهاد ایرانی و غیر ایرانی تسهیل‌کننده خرید قطعات و تجهیزات مرتبط با ساخت پهپاد و موشک اعمال کرده است. آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه امریکا در امور ایران نیز درباره تحریم‌های امروز امریکا در ارتباط با ایران گفت: واشینگتن به تحمیل هزینه به افرادی که به توانایی ایران در تولید سلاح‌های مرگبار کمک می‌کنند، ادامه خواهد داد.
رویکرد همیشگی
اعمال تحریم‌های ضدایرانی در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق امریکا پس از خروج از برجام و راه‌اندازی کارزار فشار حداکثری ابعاد جدید و بی‌سابقه‌ای پیدا و شدیدترین تحریم‌ها علیه ملت ایران به امید تسلیم ایران در برابر خواسته‌های غیرمنطقی و غیر قانونی امریکا اجرا شد که البته با ناکامی و شکست مواجه شده است. این رویکرد همچنان در دوره ریاست جمهوری جو بایدن به رغم وعده‌های او در باره بازگشت به برجام نیز ادامه پیدا کرده است. هدف دولت ترامپ پذیرش خواسته‌های غیر قانونی و غیر منطقی واشینگتن در باره برنامه هسته ای، برنامه موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای ایران بود که البته در همه این موارد با پاسخ منفی قاطع تهران مواجه شد. «کریس مورفی» سناتور دموکرات می‌گوید که از تحریم‌های فشار حداکثری ترامپ علیه ایران چیزی نصیب ایالات‌متحده نشده و خروج از برجام، ایران را قوی‌تر کرده است، با این حال دولت بایدن نیز همین مسیر شکست خورده را تاکنون ادامه داده است. جو بایدن، رئیس‌جمهور کنونی امریکا از زمان روی کار آمدن به رغم شعار‌های قبلی خود، کارزار فشار حداکثری را تداوم بخشیده و هر از چند گاهی تحریم‌های جدیدی را به بهانه‌های مختلف علیه ایران اعلام می‌کند. نکته مهم اینکه مقامات دولت بایدن و شماری از سیاستمداران امریکایی بار‌ها بر شکست سیاست تحریمی علیه ایران به ویژه کارزار فشار حداکثری اذعان کرده‌اند. در آخرین مورد در این زمینه «جانت یلن» وزیر خزانه‌داری امریکا در اواخر مارس ۲۰۲۳ اذعان کرد که تحریم‌های واشینگتن علیه ایران «بسیار کمتر از چیزی که می‌خواستیم» تأثیرگذار بوده است. یلن تأکید کرد که واشینگتن به دنبال راه‌هایی برای تقویت تحریم‌ها علیه ایران است، اما اذعان کرد که تحریم‌ها به ایجاد تغییر سیاست و رفتار ایران به گونه‌ای که امریکا انتظار داشت، منجرنشده است.
نکته دیگر اتهامات جدید وزارت خارجه امریکا علیه ایران است. ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه امریکا روز سه شنبه ۹ مرداد در واکنش به اظهارات دکتر مسعود پزشکیان درباره عادی‌سازی روابط اقتصادی ایران و جهان و رفع تحریم‌های ظالمانه با تکرار اظهارات مداخله جویانه واشینگتن در امور ایران با ادعا‌های حقوق بشری و حمایت از مردم ایران پاسخ داد: آنچه امریکا فکر می‌کند ناعادلانه و ظالمانه است نحوه رفتار ایران با زنان و دختران این کشور و عدم توجه آن به اساسی‌ترین حقوق مردم خود است. او همچنین با تکرار ادعا‌های امریکا درباره فعالیت‌های منطقه‌ای ایران مدعی شد: «ایران از سال ۱۹۷۹ بزرگ‌ترین صادر کننده تروریسم در جهان است.» این مقام وزارت خارجه امریکا مدعی شد این کشور (ایران) سابقه مشارکت در فعالیت‌های بی‌ثبات کننده، بدخواهانه و تأمین مالی گروه‌های نیابتی دارد و به مبانی اساسی دموکراسی و حقوق بشر بی‌توجهی می‌کند.
اظهارات این مقام امریکایی در حالی بیان شده است که امریکا از بزرگ‌ترین ناقضان حقوق بشر در جهان محسوب می‌شود و کارنامه‌ای بسیار منفی در زمینه نقض حقوق سیاهپوستان و بومیان امریکا و نیز خشونت‌های اجتماعی و بدرفتاری با مهاجران و بسیاری موارد دیگر از جمله اشغال دیگر کشور‌ها و کشتار مردم آن‌ها و نیز ایجاد زندان‌های مخوف و شکنجه اتباع دیگر کشور‌ها دارد.
هدف تحریم‌ها
نگاهی به تحریم‌های ظالمانه ضد ایرانی واشینگتن نشان می‌دهد که این تحریم‌ها به طور مستقیم مردم ایران را نشانه گرفته‌اند. در واقع امریکایی‌ها در نقش دروغین حامی ملت ایران ظاهر شده و ادعای دلسوزی دولت امریکا درباره مردم ایران و حمایت از آن‌ها با واقعیات در تناقض است. امریکا حتی در دوره همه‌گیری ویروس کرونا و بیماری کووید ۱۹ و نیاز شدید ایران به اقلام دارویی و پزشکی برای مقابله با این بیماری مرگبار، مانع کمک‌رسانی به مردم ایران شده و به رغم ادعای عدم ممنوعیت ارسال این اقلام به ایران، اما در عمل با اعمال تحریم‌های ثانویه مانع تعامل شرکت‌ها و بانک‌ها با ایران شد. در عین حال ایالات‌متحده همواره از پاسخ به درخواست نهاد‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل برای لغو تحریم‌ها علیه ایران خودداری کرده است. نکته مهم اینکه قربانیان اصلی تحریم‌های ضد بشری امریکا علیه ایران را به ویژه بیماران خاص مانند مبتلایان به تالاسمی و بیماری پروانه‌ای تشکیل می‌دهندو این امر نشان‌دهنده میزان خصومت واشینگتن با مردم ایران است.
اساساً رویکرد امریکا بر خلاف ادعا‌های حقوق بشری اش، استفاده از تمام ابزار‌های فشار علیه ایران از جمله تحریم‌های گسترده یکجانبه و تداوم آنهاست، هر چند اعمال این رویکرد نه فقط موجب تسلیم ایران نشده بلکه تهران همچنان برمواضع ضد استکباری خود و مخالفت با سلطه‌گری امریکا در چارچوب سیاست مقاومت حداکثری ادامه می‌دهد، ضمن اینکه تهران پس از خروج امریکا از برجام و نیز خلف وعده اعضای اروپایی گروه ۱+۴ در زمینه کاهش اثرات تحریم‌های یک جانبه امریکا، با کاهش تدریجی تعهدات هسته‌ای خود پیشرفت‌های قابل توجهی در زمینه فناوری هسته‌ای صلح آمیز صورت داده است. همچنین ایران با اتکا بر توانمندی‌های داخلی و خودکفایی رو به رشد در بسیاری از زمینه‌ها و عرصه‌هایی که قبل از آن وابستگی به غربی‌ها وجود داشته و نیز دور زدن تحریم‌ها توانسته تأثیرات منفی تحریم‌های امریکا را تا حد زیادی خنثی کند.
در جمع بندی، امریکا بیشترین تحریم‌ها را در دو قرن اخیر علیه کشور‌های جهان اعمال کرده است. در واقع استفاده از ابزار تحریم به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از سیاست خارجی ایالات‌متحده تبدیل شده است، با این حال با توجه به افول تدریجی قدرت امریکا تغییرات در نظام سیاسی و اقتصادی جهان به خصوص در دو دهه اخیر، مسئله تأثیر گذاری این تحریم‌ها اکنون به طورجدی مورد تردید قرار گرفته است. روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی با اشاره به اینکه تحریم‌های غرب و کنترل‌های صادراتی به رهبری واشینگتن برای ضربه زدن به دشمنان ایالات‌متحده طراحی شده بود، تأکید کرد: تحریم‌های آن‌ها نه تنها مؤثر نبوده بلکه به نزدیکی سیاسی و اقتصادی هرچه بیشتر کشور‌های تحریم شده به یکدیگر و تشکیل بلوک متحد اقتصادی جدید در مقابل امریکا تبدیل شده که این تحریم‌ها را به شدت بی‌اثر کرده است. بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، بلوک کشور‌های تحریم شده در حال حاضر در مجموع دارای اقتصادی با آن مقیاس از گستردگی و بزرگی هستند که برای محافظت از آن‌ها در برابر جنگ مالی واشینگتن کفایت می‌کند و همه چیز از هواپیما‌های بدون سرنشین و موشک گرفته تا طلا و نفت را مبادله می‌کنند.
